Hội thảo "Hoàn thiện bài báo đăng Tạp chí khoa học theo chuẩn quốc tế"

Hội thảo nằm trong chuỗi các hoạt động Chào mừng 97 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam và hướng tới kỷ niệm 20 năm ngày thành lập Tạp chí QL&KTQT (tiền thân là Tạp chí Kinh tế đối ngoại).

Tham dự hội thảo về phía khách mời có PGS, TS Nguyễn Chí Hiếu - Vụ trưởng, Trưởng ban Xây dựng Đảng, Tạp chí Cộng sản; PGS, TS Hoàng Anh - Phó vụ trưởng Vụ Quản lý khoa học, Phó Tổng Biên tập tạp chí Lý luận chính trị; GS, TS Nguyễn Quang Liêm - Tổng biên tập Tạp chí Advances in Natural Sciences: Nanoscience and Nanotechnology (ANSN); GS, TS Trần Trung - Giám đốc Học viện Dân tộc, Tổng biên tập Tạp chí Nghiên cứu dân tộc; PGS, TS Nguyễn Duy Lợi - Tổng biên tập Tạp chí Khoa học Xã hội Việt Nam; PGS, TS Nguyễn Tiến Trung - Phó Tổng biên tập phụ trách Tạp chí Giáo dục Việt Nam; PGS, TS Đoàn Thị Yến Oanh - Phó giám đốc Nhà xuất bản Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; TS Lê Hồng Việt - Phó Tổng biên tập Tạp chí Khoa học, Học viện Phụ nữ Việt Nam; PGS, TS Tạ Quang Tuấn - Phó Tổng biên tập Tạp chí Quản lý Nhà nước; PGS, TS Trịnh Thị Phương Thảo - Giảng viên cao cấp trường ĐH Sư phạm – ĐH Thái Nguyên cùng nhiều nhà khoa học, chuyên gia, giảng viên các trường Đại học, Học viện. Về phía trường ĐH Ngoại thương có PGS, TS Bùi Anh Tuấn - Hiệu trưởng; PGS, TS Phạm Thu Hương - Phó Hiệu trưởng; PGS, TS Đào Ngọc Tiến - Phó Hiệu trưởng; PGS, TS Từ Thúy Anh - Tổng biên tập Tạp chí QL&KTQT, lãnh đạo một số đơn vị cùng cán bộ, giảng viên và sinh viên Nhà trường.

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS, TS Bùi Anh Tuấn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học, viện nghiên cứu, các bộ, ngành. Thực tế hiện nay cho thấy, các chương trình nghiên cứu, đề tài nghiên cứu hay nhóm nghiên cứu đều yêu cầu phải có công bố trong nước và quốc tế. Điều này đòi hỏi cộng đồng các tạp chí trong nước, cộng đồng học thuật của các nhà khoa học phải phối hợp chặt chẽ và hợp tác cùng nhau trong chia sẻ kinh nghiệm xây dựng bản thảo, trong việc viết, đăng bài, tìm ra các mô hình mới và giải pháp chưa có tiền lệ để nâng cao chất lượng bài viết theo đúng chuẩn quốc tế. Thầy bày tỏ hy vọng hội thảo này sẽ là một diễn đàn mở để cộng đồng các tạp chí khoa học Việt Nam trao đổi, chia sẻ, có những giải pháp đổi mới liên tục, đột phá, góp phần cung cấp thông tin và bằng chứng khoa học vững chắc để các tạp chí ban hành những quy định phù hợp chuẩn quốc tế; Các học giả có thông tin hữu ích, nắm được những tiêu chuẩn cần thiết để hoàn thiện bản thảo với chất lượng cao. Từ đó, Tạp chí QL&KTQT của trường ĐH Ngoại thương sẽ có được những bài học hữu ích từ cộng đồng tạp chí Việt Nam để phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới.

Tại hội thảo, các đại biểu tham dự hội thảo đã lắng nghe 3 tham luận chính gồm:

GS, TS Nguyễn Quang Liêm trình bày tham luận “Liên kết xuất bản quốc tế tạp chí - kinh nghiệm hợp tác với IOP Publishing”. Theo GS, TS Nguyễn Quang Liêm, hiện nay các bài báo khoa học đạt chuẩn quốc tế thường có mối liên kết chặt chẽ giữa bài báo, tạp chí và nhà xuất bản. Liên kết xuất bản quốc tế tạp chí giúp đẩy nhanh hội nhập quốc tế. Do đó, các tạp chí khoa học muốn hướng tới các tiêu chuẩn quốc tế cần tìm hiểu và xây dựng mối liên kết giữa bài báo, tạp chí và nhà xuất bản.

PGS, TS Trịnh Thị Phương Thảo trình bày tham luận "Nâng cao chất lượng nội dung xuất bản của tạp chí: Xây dựng mẫu bản thảo phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế". Theo PGS, TS Trịnh Thị Phương Thảo, để đảm bảo chất lượng nội dung cũng như xây dựng mẫu bản thảo phù hợp với chuẩn quốc tế, các tạp chí khoa học cần xây dựng cấu trúc chung cho bản thảo. Theo đó, cấu trúc bản thảo bao gồm: (1) Tuyên bố về nghiên cứu đã hoàn thành bằng việc giải quyết được câu hỏi hoặc vấn đề nghiên cứu đã đặt ra; (2) Trình bày những vấn đề còn hạn chế của nghiên cứu: thiết kế nghiên cứu, phương pháp, phân tích hoặc giả thuyết; (3) So sánh kết quả của nghiên cứu với các nghiên cứu tương tự; (4) Kết luận, trong đó nêu ra ý nghĩa của những phát hiện và khuyến nghị nghiên cứu trong tương lai.

TS. Vũ Thị Phương Mai - Giảng viên Khoa Kinh tế Quốc tế, trường ĐH Ngoại thương trình bày tham luận "Ứng dụng phần mềm Latex trong xây dựng bản thảo bài đăng tạp chí". Theo TS. Vũ Thị Phương Mai, LATEX là lựa chọn tốt nhất để tạo bất kỳ tài liệu khoa học và kỹ thuật, bởi khả năng sắp xếp các công thức toán học dễ dàng, đồng thời tạo ra các văn bản có thể xử lý các phần mềm phức tạp cũng như hỗ trợ tạo các tham chiếu, chỉ mục và trích dẫn.

Tiếp đó, hội thảo đã nhận được nhiều ý kiến tham gia thảo luận của các đại biểu tham dự:

Mở đầu phiên thảo luận, PGS, TS Từ Thúy Anh khẳng định vấn đề xây dựng bản thảo đảm bảo chất lượng và đạt các tiêu chuẩn quốc tế là vấn đề mà rất nhiều tạp chí khoa học đang quan tâm và đang tiến hành từng bước. Đây cũng là bước đệm để các tạp chí khoa học gia nhập một số hệ thống chỉ mục và cơ sở dữ liệu uy tín của thế giới như ACI, Scopus, WoS,... Vì vậy, cần có những giải pháp phù hợp dành cho các tạp chí khoa học, từ việc liên kết xuất bản quốc tế, đến xây dựng cấu trúc bản thảo đạt chuẩn quốc tế và ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng bài báo khoa học.

Tiếp đó, PGS, TS Nguyễn Chí Hiếu khẳng định các tạp chí khoa học chính là nền tảng của tri thức, vì vậy cần có những nghiên cứu, những đề tài đi trước để làm nền móng vững chắc cho sự phát triển của các tạp chí theo thời gian. Đồng thời, các tạp chí khoa học phải luôn nỗ lực hướng đến các tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, các tác giả và các nhà khoa học phải đảm bảo chất lượng của kết quả nghiên cứu, đảm bảo nghiên cứu có tính thực tiễn cho hiện tại và tương lai.

Bên cạnh đó, GS, TS Trần Trung nhấn mạnh hiệu suất về công bố, nâng cao chỉ số về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đặt ra vấn đề phải phát triển tạp chí khoa học, nâng cao vị thế quốc gia. Ông khẳng định vấn đề liên kết xuất bản chọn hướng hợp tác với đối tác nào hay việc được chỉ mục trong cơ sở dữ liệu có uy tín và duy trì việc đó đòi hỏi phải có một ban biên tập tâm huyết và có uy tín học thuật.